ကညီကျိၥ်
တၢ်ထုးစှၤလီၤခိသွဲလၢပှၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲခဲလၢၥ်အဂီၢ်

< အလီၢ်ခံ (အဲကလံးကျိၥ်)

အီးစထြ့လယါပဒိၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဆီတလဲတဖၣ်ဆူ နီၢ်တဂၤစုၥ်စုၥ် တၢ်ဟဲနုၥ်ခိသွဲအလုၢ်အပှ့ၤဒီး တၢ်ဟဲနုၥ်အပတီၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်တဖၣ် အံၤ(တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ ’တၢ်ပၥ်ပနီၣ်အပတီၢ်တဖၣ်’) န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဆီတလဲတဖၣ်အံၤရဲၣ်ကျဲၤမၤ၀ဲတၢ်ထုးစှၤလီၤခိသွဲ ဆူပှၤအီးစထြ့လယါဖိလၢအဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲကိးဂၤဒဲးအဂီၢ်လီၤ.

ယကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ထုးစှၤလီၤယတၢ်ခိတၢ်သွဲဆံးယံၥ်လဲၣ်.

နီၢ်တဂၤစုၥ်စုၥ် တၢ်ဟဲနုၥ်ခိသွဲအလုၢ်အပှ့ၤဒီး တၢ်ပၥ်ပနီၣ်အပတီၢ်အသီအံၤမ့ၢ်၀ဲလၢပှၤဟ့ၣ်ခိသွဲခဲလၢၥ် အဂီၢ်တၢ်ဟဲနုၥ်လၢနမၤန့ၢ်အီၤစးထီၣ်လါယူၤလံ၁ သီ ၂၀၂၄ န့ၣ်လီၤ.

လၢပှၤဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲအါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်အဂီၢ်, တၢ်ထုးစှၤလီၤနခိသွဲအံၤကပၥ်ဖျါထီၣ်၀ဲလၢစ့လၢနန့ၢ်ဒီးက့ၤစိၥ်ဘၣ်အီၤလၢဟံၣ်, တၢ်ဟ့ၣ်စ့အနံၤတနံၤစုၥ်စုၥ်န့ၣ်လီၤ.

ပှၤဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲတနီၤကမၤန့ၢ်ဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်တၢ်ထုးစှၤလီၤခိသွဲအံၤ ဖဲအဟ့ၣ်ကဒါက့ၤအတၢ်ခိတၢ်သွဲ၀ံၤအလီၢ်ခံဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤက့ၤအီၤဖဲ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ တၢ်မၤမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွၥ်အနံၣ်ကတၢၢ်၀ဲအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ထုးစှၤလီၤခိသွဲတဖၣ်အံၤတမၤဘၣ်ဒိ၀ဲန ၂၀၂၃- ၂၀၂၄ ခိသွဲအတၢ်က့ၤဟ့ၣ်ကဒါက့ၤန့ၣ်ဘၣ်.

နသူနဲခိသွဲတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးလၢကတယၥ်၀ဲဒီတနံၣ်တၢ်ထုးစှၤလီၤခိသွဲန့ၣ်သ့လီၤ.

ယကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ထုးစှၤလီၤခိသွဲန့ၣ်သ့ဒ်လဲၣ်.

နမမ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤ, နတၢ်မၤလီၢ်ကစၢ်ကမၤသီထီၣ်က့ၤတၢ်ဟ့ၣ်လါလဲဒ်နတၢ်ပၥ်ဃၥ်ခိသွဲလၢအပၣ်လၢနလါလဲအပူၤ(PAYG) , လၢတနံၤစ့လၢနန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. ကွၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လါလဲအလံၥ်ဖှီတဲၥ်, ဒီးနမ့ၢ်တလီၤတံၢ်ဒံးလၢနဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ထုးစှၤလီၤနခိသွဲအဂ့ၢ်န့ၣ်, သံကွၢ်နတၢ်မၤလီၢ်ကစၢ်လၢမ့ၢ်အ၀ဲသ့ၣ်သူတၢ်ပၥ်ဃၥ်ခိသွဲအလုၢ်အပှ့ၤအသီဧါန့ၣ်တက့ၢ်.တၢ်မၤလီၢ်ကစၢ်တဖၣ်လိၣ်သူ၀ဲအလုၢ်အပှ့ၤအသီဒီ’ခိသွဲစရီစးထီၣ်လါယူၤလံ ၁သီ ၂၀၂၄ န့ၣ်လီၤ.ခိသွဲစရီအသီန့ၣ်တၢ်မၤန့ၢ်အီၤသ့ဖဲ ato.gov.au/taxtables န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ထုးစှၤလီၤတၢ်ခိတၢ်သွဲန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.

တၢ်ထုးစှၤလီၤခိသွဲတဖၣ်မ့ၢ်တၢ်ဆီတလဲဆူပှၤတဂၤစုၥ်စုၥ်အခိသွဲတၢ်ဟဲနုၥ်အလုၢ်အပှ့ၤဒီးတၢ်ပၥ်ပနီၣ်အပတီၢ်လၢအကဲထီၣ်က့ၤတၢ်ထုးစှၤလီၤ၀ဲပှၤလၢအဟ့ၣ်ခိသွဲဖိတဖၣ်အခိသွဲလၢကဘၣ်ဟ့ၣ်၀ဲ(ပှၤတဂၤစုၥ်စုၥ်ခိသွဲအတၢ်ဟဲနုၥ်လၢပှၤဂၤကဘၣ်ဟ့ၣ်၀ဲ)န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အံၤလီၤဆီဒီးတၢ်ဟ့ၣ်က့ၤခိသွဲ, လၢအမ့ၢ်စ့လၢနဒိးန့ၢ်အီၤလၢစ့တၢးလၢအီးစထြ့လယါခိသွဲ၀ဲၤကျိၤ (ATO) အအိၣ်, နမ့ၢ်ဟ့ၣ်ခိသွဲအါန့ၢ်ဒံးနလိၣ်ဟ့ၣ်အီၤထဲနပတံထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်က့ၤခိသွဲဖဲမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွၥ်အနံၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဟဲနုၥ်ခိသွဲအလုၢ်အပှ့ၤဒီးတၢ်ပၥ် ပနီၣ်အပတီၢ်တဖၣ်မၤတၢ်ဒ်လဲၣ်.

နမ့မ့ၢ်ပှၤအီးစထြ့လယါဖိလၢအဟ့ၣ်ခိသွဲတဂၤန့ၣ်, နကြၢးဒိးန့ၢ် တၢ်ပၥ်ပနီၣ်အပတီၢ်လၢတလၢၥ်ခိသွဲ ဘၣ်မ့ၢ်၀ဲ $၁၈,၂၀၀ န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်၀ဲနမၤန့ၢ်စ့သ့ပၢၢ်တုၤလၢ $၁၈,၂၀၀ လၢတနံၣ်အဂီၢ်လၢတလိၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

နမ့ၢ်မၤန့ၢ်စ့စးထီၣ် $၁၈,၂၀၁ ဒီး $၄၅,၀၀၀အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်-

• နစ့အခီၣ်ထံး $18,200 န့ၣ်ကအိၣ်ဒၣ်အ တၢ်လၢတလိၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲဘၣ်ဒီး,
• နကဘၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲ ၁၆ စဲၣ် လၢကိးဒီ လၤလၢနမၤန့ၢ်စ့ $၁၈,၂၀၁ ဒီး $၄၅,၀၀၀ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ.

နမ့ၢ်မၤန့ၢ်စ့စးထီၣ် $၄၅,၀၀၁ဒီး $၁၃၅,၀၀၀ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်-

• နစ့အခီၣ်ထံး $၁၈, ၂၀၀ န့ၣ်ကအိၣ်ဒၣ်အတၢ်လၢတလိၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲဘၣ်, ဒီး
• နကဘၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲ ၁၆ စဲၣ် လၢကိးဒီ လၤလၢနမၤန့ၢ်စ့ $၁၈, ၂၀၁ ဒီး $၄၅,၀၀၀ အဘၢၣ်စၢၤ, အါန့ၢ်အန့ၣ်
• ၃၀ စဲၣ်ခိသွဲလၢကိးဒီလၤဒဲးလၢ နမၤန့ၢ်အီၤစးထီၣ်$၄၅,၀၀၁ ဒီး $ ၁၃၅,၀၀၀အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ.

နမ့ၢ်မၤန့ၢ်စ့ $၁၃၅,၀၀၁ ဒီး $၁၉၀,၀၀၀အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်-

• နစ့အခီၣ်ထံး $၁၈,၂၀၀ န့ၣ်ကအိၣ်ဒၣ် အတၢ်လၢတလိၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲဘၣ်ဒီး
• နကဘၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲ ၁၆ စဲၣ်လၢကိး ဒီလၤဒဲးလၢသ့လၢနမၤန့ၢ်စးထီၣ် $၁၈,၂၀၁ ဒီး $၄၅,၀၀၀ အါန့ၢ်အန့ၣ်
• ၃၀ စဲၣ် ခိသွဲလၢကိးဒီလၤဒဲးလၢနမၤ န့ၢ်အီၤစးထီၣ် $၄၅,၀၀၁ ဒီး $၁၃၅,၀၀၀,အါန့ၢ်အန့ၣ်
• ၃၇ စဲၣ် ခိသွဲလၢကိးဒီလၤဒဲးလၢ နမၤန့ၢ်အီၤစးထီၣ် $၁၃၅,၀၀၁ ဒီး $၁၉၀,၀၀၀ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ.

နမ့ၢ်မၤန့ၢ်စ့ $ ၁၉၀,၀၀၀ န့ၣ်-

• နစ့အခီၣ်ထံး $၁၈,၂၀၀ န့ၣ်ကအိၣ်ဒၣ်အတၢ် လၢတလိၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲဘၣ်, ဒီး
• နကဘၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲ ၁၆ စဲၣ်လၢကိးဒီလၤဒဲး လၢစ့လၢနမၤန့ၢ်စးထီၣ် $၁၈,၂၀၁ ဒီး $၄၅,၀၀၀ အါန့ၢ်အန့ၣ်
• ၃၀ စဲၣ် ခိသွဲလၢကိးဒီလၤဒဲး လၢနမၤန့ၢ်အီၤစးထီၣ်$၄၅,၀၀၁ ဒီး $၁၃၅,၀၀၀,အါန့ၢ်အန့ၣ်
• ၃၇ စဲၣ် ခိသွဲလၢကိးဒီလၤဒဲးလၢနမၤန့ၢ်အီၤ စးထီၣ် $၁၃၅,၀၀၁ ဒီး $၁၉၀,၀၀၀ အဘၢၣ်စၢၤ, အါန့ၢ်အန့ၣ်
• ၄၅ စဲၣ်ခိသွဲလၢကိးဒီလၤလၢနမၤန့ၢ်အီၤအါန့ၢ် တၢ်ပၥ်ပနီၣ်အပတီၢ်အါန့ၢ်ဒံး$၁၉၀,၀၀၀ န့ၣ်လီၤ.

ပှၤလၢအဟ့ၣ်ခိသွဲတနီၤ, ဒ်အမ့ၢ်ပှၤဟ့ၣ်ခိသွဲဖိလၢအတၢ်ဟဲ နုၥ်စှၤဒီးပှၤလၢအသးပှၢ်ဒိၣ်တဖၣ်(‘ပှၤသးပှၢ်’)တဖၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲတၢ် ဟ့ၣ်ကဒါက့ၤခိသွဲ(တဘျီတခီၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢခိသွဲစ့လၢတၢ် ဟ့ၣ်က့ၤ) ဒ်အမ့ၢ်တၢ်မၤစှၤလီၤအ၀ဲသ့ၣ်ခိသွဲအလီၢ်ခံကတၢၢ်’လၢကဘၣ် ဟ့ၣ်၀ဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်ဂ့ၢ်အါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ခိသွဲလၢနတၢ်ဟဲနုၥ်အဖီခိၣ်အဂီၢ်, ကွၢ်ဘၣ်ဖဲ Australian Taxation Office website (အီးစထြ့လယါခိသွဲအ၀ဲၤဒၢးပှၥ်ယဲၤ)တက့ၢ်.

တၢ်မၤစၢၤ၀ဲတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤ အတၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤ

အီးစထြ့လယါပဒိၣ်သ့ၣ်ညါ၀ဲလၢဟံၣ်ဖိဃီဖိအါဂၤဘၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဒီးတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤအတၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤ တၢ်ဆီၣ်သနံးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပဒိၣ်ဟ့ၣ်လီၤ၀ဲတၢ်မၤစှၤလီၤခိသွဲဆူကယဲၢ်အီးစထြ့လယါဖိလၢအဟ့ၣ် ခိသွဲတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤစၢၤ၀ဲ Priya

Priya အိၣ်၀ဲလၢအီးစထြ့လယါခိခိၣ်တၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲမၤန့ၢ်စ့ $ ၉၀,၀၀၀ ဒီးဟ့ၣ်၀ဲ တၢ်ဟဲနုၥ်ခိသွဲ $ ၂၁,၅၁၇, ပၣ်ဃုၥ် မဲၤဒံၤခဲ ခိသွဲအပှ့ၤ ၂ မျးကယၤဖဲ ၂၀၂၃-၂၄ န့ၣ်လီၤ. လၢလါလဲတခါဃီအပူၤအံၤ, Priya ကမၤန့ၢ်၀ဲတၢ်မၤစှၤလီၤခိသွဲစ့ $၁,၉၂၉ လၢ၂၀၂၄-၂၅ အပူၤန့ၣ်လီၤ.

ကယဲၢ် ပှၤအီးစထြ့လယါဖိ ၁၃.၆ ကကွဲၢ်ဂၤကဒိးန့ၢ်၀ဲတၢ်မၤစှၤလီၤခိသွဲန့ၣ်လီၤ. နတယၥ်တၢ်မၤစှၤနခိသွဲဒီးစဲးဂံၢ်ဒွးတၢ်*တဖျၢၣ်န့ၣ်သ့လီၤ.

တၢ်မၤစှၤလီၤခိသွဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတၢ်မၤကဲထီၣ်တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤ အံၤပၣ်ဃုၥ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်လၢကဒုးသ့ၣ်ညါ အီးစထြ့လယါပှၤဟ့ၣ်ခိသွဲတဖၣ်ဘၣ်ဃး အီးစထြ့လယါပဒိၣ်အခိသွဲတၢ်ဆီတလဲအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤစှၤလီၤခိသွဲတၢ်ဂီၤမူဒိတဲၥ်